Làm video dài thì ai cũng làm được, nhưng làm sao để người ta xem từ đầu tới cuối, đó mới là điều khó. Và cũng chính cái khó này mới quyết định video của anh chị em có bật lên hay không. YouTube không quan tâm video dài bao nhiêu, mà quan tâm người ta xem được bao lâu. Vậy nên, từ lúc lên kịch bản tới lúc dựng xong video, lúc nào cũng phải hỏi: “Người xem có bỏ đi đoạn này không?”
Dưới đây là toàn bộ quy trình để làm một video dài có thời gian xem trung bình tốt – được thuật toán ưu ái đề xuất.
I. Hiểu đúng về “thời gian xem trung bình”
YouTube gọi đây là AVD (Average View Duration) – tức là thời gian trung bình mà người ta ở lại xem video của anh chị em.
Ví dụ: video dài 10 phút, nếu người xem chỉ coi được 3 phút rồi out, thì AVD = 3 phút. Nhưng nếu người ta coi tới 6 phút thì con số đó lại là điểm cộng cực mạnh để YouTube phân phối video rộng hơn.
AVD không đi riêng lẻ mà đi kèm với phần trăm xem trung bình (AVP – Average View Percentage). Đây là tỷ lệ % người xem giữ lại được so với độ dài video. Hai chỉ số này phải theo dõi song song trong từng video.
Theo kinh nghiệm, mốc AVD lý tưởng như sau:
-
Video dưới 5 phút: nên giữ được 50-70%
-
Video dài 8-15 phút: cố giữ được trên 40-60%
Nếu làm tốt, video dài vẫn có thể giữ chân người xem y như clip ngắn. Quan trọng là bố cục và cách kể chuyện.
II. Cách bố trí nội dung để giữ chân người xem từ đầu đến cuối
1. Mở đầu: Hook là phần bắt buộc phải đầu tư kỹ
Phần mở đầu là nơi quyết định người ta có ở lại hay không. Nên bỏ luôn các đoạn “Xin chào mọi người, mình là…” hoặc các intro dài dòng.
Thay vào đó, anh chị em nên đi thẳng vào vấn đề, đưa ra một lý do đủ hấp dẫn để người ta xem tiếp. Câu mở đầu cần có tính giật gân, khơi gợi sự tò mò hoặc giải quyết đúng một nhu cầu nào đó của người xem.
Một số dạng hook hiệu quả:
-
Câu chuyện thật sốc: “Tôi từng bị đuổi khỏi công ty vì lý do này…”
-
Lời hứa giá trị: “Sau video này, bạn sẽ biết cách viết tiêu đề khiến YouTube tự đề xuất kênh của bạn.”
-
Tình huống gây tò mò: “Nếu bạn đang tính nghỉ việc để làm YouTube, hãy coi hết video này rồi hãy quyết.”
Hook tốt không chỉ khiến người xem ở lại mà còn giúp kéo dài thời gian xem trung bình từ những giây đầu tiên – nơi dễ mất khán giả nhất.
2. Nội dung chính: Cắt nhịp, chia khúc, tránh dàn trải
Phần thân video nên được chia nhỏ thành các đoạn có logic rõ ràng. Mỗi đoạn nên có cao trào hoặc dẫn dắt riêng, giúp người xem cảm thấy có lý do để đi tiếp đoạn sau.
Gợi ý chia bố cục:
-
Từ phút 0–1: Hook + đặt kỳ vọng
-
Phút 1–3: Tóm tắt hành trình, đưa ra “mồi nhử” để người xem muốn biết cái kết
-
Phút 3–7: Giải quyết từng phần của vấn đề hoặc kể câu chuyện theo nhịp tăng dần
-
Phút 7–9: Bắt đầu giải đáp, đẩy cảm xúc lên
-
Cuối: Đưa ra kết luận hoặc bài học, gợi mở video tiếp theo
Trong quá trình dựng, nên canh AVD bằng biểu đồ giữ chân khán giả (Retention Graph) trên YouTube Studio. Đoạn nào bị drop mạnh là phải xem lại cách quay – nói – dựng ở đoạn đó.
3. Kết thúc: Tạo cảm giác trọn vẹn, đồng thời khơi mở
Phần kết thúc không chỉ để “chốt sổ” mà còn là nơi gợi mở cho video tiếp theo. Đừng để video trôi lãng xẹt rồi tắt ngang.
Cần đảm bảo 3 việc:
-
Tóm tắt lại giá trị mà video vừa mang lại
-
Gợi mở câu chuyện hoặc series liên quan
-
Kêu gọi hành động tự nhiên (đăng ký, bình luận, xem video tiếp)
Thay vì nói “nhớ like share subscribe”, hãy nói kiểu:
-
“Nếu bạn cũng đang trong hành trình làm YouTube, hãy để lại một bình luận để mình biết bạn đang ở giai đoạn nào.”
-
“Video tiếp theo mình sẽ nói kỹ hơn về cách viết tiêu đề – nhớ bật chuông nếu bạn quan tâm.”
III. 7 mẹo tăng thời gian xem trung bình
-
Chỉ quay phần cần thiết – cắt gọn hết chỗ dư
Phần nào khiến người ta muốn tua thì nên cắt bỏ. Cắt mạnh tay cũng là giữ chân khán giả. -
Luôn có chuyển cảnh, chèn hình ảnh minh họa, tăng nhịp
Đừng để video 3 phút trôi qua chỉ là một khung mặt và giọng nói đều đều. -
Kể chuyện theo hành trình
Video càng có mở đầu – cao trào – kết thì càng kéo được cảm xúc. Cảm xúc giữ người lại lâu hơn lý trí. -
Chèn đoạn “mở ngoặc chưa đóng”
Câu kiểu như: “Để lát nữa mình sẽ nói tới lý do chính khiến mình mất việc” giúp kéo người xem ở lại. -
Dùng chương mục nếu video dài
Chương mục giúp người xem tìm đoạn họ muốn – từ đó họ không cần out khỏi video. -
Tiêu đề và thumbnail phải đúng như nội dung
Hứa cái gì thì làm đúng cái đó. Sai kỳ vọng là người xem rời đi ngay. -
Đánh giá từng video sau khi đăng
Mỗi video nên coi như một lần test. So sánh AVD và AVP giữa các clip, từ đó cải thiện dần dần.
IV. Theo dõi và đánh giá chỉ số AVD trong YouTube Studio
Sau khi đăng video, anh chị em truy cập vào Studio → Analytics → Nội dung → Kéo xuống sẽ thấy chỉ số AVD.
Ngoài ra, có thể vào chế độ nâng cao (Advanced Mode) để xem biểu đồ chi tiết, biết được từng đoạn người xem rời đi lúc nào – đây là công cụ quan trọng để cải thiện nội dung cho lần sau.
Kết lời
Làm video dài không khó. Khó là làm sao để người ta không bỏ đi giữa chừng. Muốn làm được điều đó, phải hiểu khán giả cần gì – sợ gì – và bị cuốn hút bởi điều gì.
Nếu anh chị em làm đều tay, test kỹ, chỉnh sửa mỗi tuần – thì sau 10-15 video là sẽ bắt được nhịp giữ chân người xem. Lúc đó AVD sẽ tự tăng, kênh sẽ tự bật lên mà không cần mua view hay chạy ads gì cả.
